Kατερίνα Φαρμάκη

Της Κατερίνας Φαρμάκη
Βουλευτή Ν.Κορινθίας

Κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί ότι οι πολίτες της χώρας μας ζουν τους τελευταίους μήνες απανωτά σοκ. Για πολλούς, το δημόσιο είναι ο «μεγάλος ασθενής», που συνέβαλε στην κατάσταση που ζούμε σήμερα. Και αυτό γιατί η αναποτελεσματικότητα, η δυσλειτουργία και η υπερτροφικότητα του εμποδίζουν σημαντικά κάθε προσπάθεια ανάπτυξης.
Φυσικά, είναι άδικο να στοχοποιούμε τους δημόσιους υπαλλήλους και να τους θεωρούμε τους μοναδικούς υπαίτιους για τη διαρκή κρίση που βιώνουμε. Και αυτό γιατί η βασική αιτία, που αντί το δημόσιο να είναι υπηρέτης των πολιτών, οι πολίτες μετατράπηκαν σε υπηρέτες του δημοσίου, είναι η δική μας λανθασμένη νοοτροπία.
Η αλήθεια είναι ότι οι πολιτικοί διαχρονικά γαλούχησαν τους πολίτες σε μία λογική πελατειακής ψηφοθηρίας. Η συναλλαγή «ψήφοι - μία θέση στο δημόσιο» αποτελούσε εχέγγυο πολιτικής καριέρας. Η βεβαιότητα του μισθού «βρέξει – χιονίσει» αποτέλεσε δέλεαρ για εκείνους που δεν ήθελαν μια δύσκολη ζωή στα χωράφια των γονέων τους ή δεν είχαν την δυνατότητα να σπουδάσουν και να διεκδικήσουν κοινωνική άνοδο ως επιστήμονες. Τελικά, η ευκολία πρόσβασης στο δημόσιο μέσω κομματικών φίλων και η έλλειψη αντικειμενικών κριτηρίων, έκαναν το δημόσιο τη πιο εύκολη επιλογή «επαγγελματικής αποκατάστασης» και στέρησαν τόσο από τον ιδιωτικό τομέα, όσο και από την γεωργία ικανό και αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό.
Αποτέλεσμα ήταν λάθος άνθρωποι να καταλαμβάνουν λάθος θέσεις, ενώ η ευκολία με την οποία μπήκαν στο δημόσιο –αλλά και η συνταγματική κατοχύρωση της μονιμότητας- απαξίωνε τα καθήκοντα τους και δημιουργούσε σοβαρές παθογένειες: βόλεμα σε μία θεσούλα, έλλειψη διάθεσης μετακίνησης σε άλλη υπηρεσία και απόκτησης κάποιου επιπλέον προσόντος –πχ. γνώση υπολογιστή-, αδιαφορία για την εξυπηρέτηση των πολιτών, συναλλαγή και διαφθορά, διόγκωση της γραφειοκρατίας και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.
Η εφαρμογή του λεγόμενου «νόμου Πεπονή», ο οποίος έθεσε αντικειμενικά κριτήρια για την πρόσληψη στο δημόσιο και σύστησε το ΑΣΕΠ, δημιούργησε ασφαλιστικές δικλείδες πρόσβασης στο δημόσιο. Όμως, πάντα ορισμένοι –διακομματικά- φρόντιζαν να υπερπηδούν τα εμπόδια για να συντηρούν το κομματικό τους ακροατήριο, ιδίως στις ΔΕΚΟ, τα ΝΠΔΙ και τα ΝΠΔΔ. Όπως η 5ετής διακυβέρνηση Καραμανλή που φόρτωσε το ευρύτερο δημόσιο με 100.000 κομματικές προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ. Αποτέλεσμα αυτής της υπερδιόγκωσης του δημοσίου είναι η συντριπτική πλειοψηφία των δαπανών του κράτους να κατευθύνεται σε μισθούς, αντί να οδεύουν προς την ανάπτυξη, τη χρηματοδότηση των δημοσίων επενδύσεων και του ΕΣΠΑ.
Σήμερα, που η πρωτοφανής κρίση που ζούμε επηρεάζει συθέμελα ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, η κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να αποφασίσει μείωση του κράτους «εδώ και τώρα». Σίγουρα, δεν είναι εύκολο να πεις σε ανθρώπους που έχουν τακτοποιήσει την ζωή τους και τις υποχρεώσεις τους με βάση ένα μικρό ή μεγαλύτερο μισθό ότι θα μπουν στο «ψυγείο».
Τα κριτήρια για την εργασιακή εφεδρεία έχουν ήδη αρχίσει να εξειδικεύονται (α.Όλοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο, και σε ΝΠΔΔ και σε ΝΠΙΔ του δημόσιου τομέα, με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, οι οποίοι κατά τους επόμενους 12-24 μήνες αποκτούν δικαίωμα εξόδου με πλήρη σύνταξη, β. Οι υπάλληλοι του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ με σχέση δημοσίου δικαίου, οι οποίοι κατά τους επόμενους 12-24 μήνες αποκτούν δικαίωμα εξόδου με πλήρη σύνταξη, τίθενται σε προσυνταξιοδοτικό καθεστώς, γ. Οι εργαζόμενοι στους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα που καταργούνται, και μέρος των εργαζομένων των κατηγοριών ΥΕ και ΔΕ των φορέων που απορροφώνται, συγχωνεύονται ή περιορίζονται, δ. βγαίνουν οριστικά σε σύνταξη οι δημόσιοι υπάλληλοι και λοιποί εργαζόμενοι, που παρέμεναν στην ενεργό υπηρεσία, παρατείνοντας το ηλικιακό όριο υποχρεωτικής αποχώρησης).
Προσωπικά πιστεύω ότι η εφεδρεία και για τους φορείς του ευρύτερου δημόσιου φορέα που καταργούνται ή συγχωνεύονται, θα εφαρμοστεί με βάση αντικειμενικά κριτήρια .
Στόχος μας πρέπει να είναι ένα δημόσιο πιο ευέλικτο, με καταρτισμένα στελέχη, με τους σωστούς ανθρώπους στις σωστές θέσεις, που δεν θα κολλάει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και που θα είναι μοχλός εξυπηρέτησης του πολίτη και ανάπτυξης. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οφείλουμε να επενδύσουμε σε ένα όσο το δυνατό πιο αξιόμαχο δημόσιο, αλλάζοντας το σύστημα που όλοι συμφωνούμε ότι μας κρατάει πίσω. Και ελπίζω ότι αυτό θα γίνει με τις λιγότερες αρνητικές συνέπειες για όλους.